PAB - Balboa Panama

Lịch sử hình thành và phát triển của đồng Balboa Panama (PAB)

Năm 1904 đồng Balboa Panama chính thức được giới thiệu thay thế cho đồng Peso Colombia. Sau khi Panama giành được độc lập từ Colombia, đây chính là sự kiện quan trọng của quốc gia nhằm khẳng định chủ quyền và phát hành loại tiền tệ riêng cho quốc gia.

Đồng Balboa Panama được liên kết với Đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Đồng Đô la Mỹ được coi là tiền tệ hợp pháp tại Panama được lưu hành song song cho đến ngày nay.

Panama chưa từng thiết lập một ngân hàng trung ương chính thức để kiểm soát tiền tệ. Nhưng Ngân hàng Quốc gia Panama thuộc sở hữu của chính phủ sẽ chịu trách nhiệm quản lý các khía cạnh phi tiền tệ giống như vai trò của ngân hàng trung ương. 

Các mệnh giá của đồng Balboa Panama hiện đang được lưu hành

Hiện nay đồng Balboa Panama chỉ được phát hành các mệnh giá dưới dạng tiền xu đang được lưu hành gồm: 

Tiền xu Balboa Panama

• 1 centésimo

• 5 centésimos

• 1/10 Balboa

• 1/4 Balboa

• 1/2 Balboa

• 1 Balboa

Tiền giấy Balboa Panama

Panama không phát hành tiền giấy Balboa mà quốc gia này sử dụng tiền giấy Đô la Mỹ. Do vậy các tờ tiền giấy Đô la Mỹ này có giá trị trao đổi như đồng Balboa. 

Những lý do Panama không phát hành tiền giấy

Panama không phát hành tiền giấy Balboa vì những lý do dưới đây:

• Balboa Panama liên kết với Đô la Mỹ

Thay vì phát hành tiền giấy thì Panama sử dụng tiền giấy Đô la Mỹ làm phương tiện thanh toán. Vì ngay từ khi giới thiệu thì đồng PAB được neo với USD theo tỷ giá 1:1. Do đó đồng Đô la Mỹ và đồng Balboa Panama được lưu hành song song và có giá trị tương đương tại Panama.

• Panama không có Ngân hàng Trung ương

Panama không thành lập Ngân hàng Trung ương để điều hành chính sách tiền tệ riêng. Do vậy Panama khó khăn trong việc kiểm soát nguồn cung tiền tệ hoặc các chính sách khi phát hành tiền giấy. Chỉ có Ngân hàng Quốc gia Panama quản lý các khía cạnh phi tiền tệ và hỗ trợ hệ thống tài chính.

• Tiết kiệm chi phí phát hành và bảo quản

Việc sử dụng tiền giấy Đô la Mỹ giúp cho Panama tiết kiệm được chi phí phát hành và bảo quản tiền giấy. Do vậy mà quốc gia này có thể tập trung vào các nguồn lực kinh tế khác thay vì chi tiêu cho khoản phát hành, duy trì tiền giấy riêng. Nhưng vẫn đảm bảo được các giao dịch thanh toán từ nhỏ đến lớn tại quốc gia.

Tỷ giá hối đoái hiện thời của đồng Balboa Panama (PAB)

Hiện nay tỷ giá hối đoái của đồng Balboa Panama so với Đô la Mỹ vẫn là mức 1:1. Tức là 1 PAB có giá trị tương đương với 1 USD. 

Điều này giúp cho đồng Balboa Panama ổn định tỷ giá và quốc gia Panama dễ dàng giao thương với Mỹ. Tỷ giá này đã được duy trì ổn định kể từ khi đồng PAB giới thiệu cho đến nay.

Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị của đồng Balboa Panama

Mặc dù đồng Balboa Panama được neo với Đô la Mỹ nhưng vẫn có một số những yếu tố tác động gián tiếp giá trị thực tế của đồng Balboa. Cụ thể như sau: 

• Sự phụ thuộc vào đồng USD

Panama chỉ phát hành tiền xu và sử dụng tiền giấy của Mỹ. Chính vì vậy giá trị của đồng PAB phụ thuộc chặt chẽ vào USD. Những biến động trong giá trị của USD trên thị trường quốc tế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của đồng PAB.

• Các chính sách kinh tế của Hoa Kỳ

Do Panama không có Ngân hàng Trung ương nên quốc gia này chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các thay đổi chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ. Nếu như Hoa Kỳ điều chỉnh lãi suất hoặc chính sách kinh tế liên bang thì giá trị của đồng PAB cũng thay đổi theo.

• Hiệu suất của kênh đào Panama

Kênh đào Panama chính là nguồn thu quan trọng trong GDP của quốc gia. Do vậy bất kỳ sự sụt giảm nào trong lưu lượng hàng hóa qua kênh đào này đều ảnh hưởng đến ngân sách quốc gia và tác động đến sức mua của đồng PAB trong nước.

• Tình trạng lạm phát trong nước

Mặc dù được cố định tỷ giá với USD nhưng giá trị thực tế của đồng PAB giảm khi lạm phát nội địa xảy ra. Điều này làm cho người dân phải chi tiêu nhiều tiền hơn để mua các sản phẩm hàng hóa. 

Như vậy, giá trị đồng Balboa Panama vẫn chịu ảnh hưởng chủ yếu từ các yếu tố chính sách của Mỹ. Đặc biệt là các chính sách tiền tệ của Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed). Do vậy mà Panama ít có quyền tự chủ về các chính sách tiền tệ của quốc gia.