TMT - Manat Turkmenistan

Lịch sử đồng tiền Manat Turkmenistan

Đồng Manat Turkmenistan được giới thiệu lần đầu tiên vào ngày 1 tháng 11 năm 1993, thay thế đồng rúp của Liên Xô cũ. Thời điểm đó, tỷ giá chuyển đổi giữa Manat Turkmenistan và rúp là 1 manat = 500 rúp, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc xác lập đồng tiền độc lập cho Turkmenistan. Tuy nhiên, sự thay đổi này không hề dễ dàng, bởi lạm phát đã gia tăng mạnh mẽ trong những năm sau đó, gây mất giá đồng manat và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế quốc gia.

Vì lý do đó, vào ngày 1 tháng 1 năm 2009, Turkmenistan buộc phải thực hiện một cuộc cải cách tiền tệ lớn, trong đó đồng manat cũ bị thay thế bởi một phiên bản mới với tỷ lệ 5.000 manat cũ đổi được 1 manat mới. Mục đích của cuộc cải cách này là để kiềm chế lạm phát và ổn định lại nền kinh tế quốc gia. Cuộc cải cách đã giúp đồng manat ổn định hơn, mặc dù giá trị của nó vẫn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế và chính trị trong và ngoài nước.

Tên gọi "manat" có nguồn gốc từ tiếng Ba Tư “munāt” và tiếng Nga “монета” (moneta), đều có nghĩa là “đồng xu”. Tên gọi này cũng có sự liên hệ với các đơn vị tiền tệ của các quốc gia trước đây từng thuộc Liên Xô, như Azerbaijan và Thổ Nhĩ Kỳ. Việc chọn tên manat không chỉ đơn giản là để tạo ra một đơn vị tiền tệ mới, mà còn phản ánh một phần lịch sử văn hóa và quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực.

Tiền Xu và Tiền Giấy của Turkmenistan 

Vào năm 1993, cùng với việc giới thiệu đồng manat, Turkmenistan cũng phát hành các đồng tiền xu có mệnh giá 1, 5, 10, 20 và 50 tenge (1 manat = 100 tenge). Các đồng xu này được đúc bằng thép mạ đồng và thép mạ niken, và được sử dụng chủ yếu trong giao dịch hàng ngày.

Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn, giá trị kim loại của các đồng tiền này nhanh chóng vượt qua mệnh giá thực tế của chúng, gây khó khăn trong việc sử dụng và lưu thông. Vì vậy, vào năm 1999, Turkmenistan đã phát hành các đồng tiền xu mới có mệnh giá cao hơn, bao gồm các đồng 500 và 1.000 manat.

Các tờ tiền giấy Manat Turkmenistan được phát hành lần đầu vào năm 1993 với các mệnh giá 1, 5, 10, 20, 50, 100 và 500 manat, thay thế hoàn toàn đồng rúp của Liên Xô. Các tờ tiền này được in với hình ảnh của các nhân vật lịch sử quan trọng, trong đó có chân dung của Saparmurat Niyazov, vị tổng thống đầu tiên của Turkmenistan sau khi độc lập.

Đến năm 2005, một loạt tiền giấy mới được phát hành với các mệnh giá cao hơn, bao gồm 1.000, 5.000 và 10.000 manat. Tuy nhiên, vào năm 2009, khi cải cách tiền tệ diễn ra, một loạt tiền giấy mới với mệnh giá 1, 5, 10, 20, 50, 100 và 500 manat đã được đưa vào lưu hành.

Cải cách tiền tệ vào năm 2009

Sau khi lạm phát không ngừng tăng cao, Turkmenistan quyết định thực hiện một cuộc cải cách tiền tệ vào năm 2009. Trong cuộc cải cách này, đồng manat cũ bị thay thế bằng đồng manat mới theo tỷ lệ 5.000 cũ = 1 mới. 

Đây là một quyết định quan trọng nhằm giải quyết tình trạng siêu lạm phát và khôi phục niềm tin của người dân vào đồng tiền quốc gia. Bên cạnh đó, các tờ tiền mới và tiền xu cũng được thiết kế lại để phản ánh các thành tựu và biểu tượng của đất nước, chẳng hạn như hình ảnh của Tháp Độc Lập và bản đồ Turkmenistan.

Ngoài ra, vào năm 2010, Turkmenistan tiếp tục phát hành tiền xu mới với các mệnh giá 1, 2, 5, 10, 20 và 50 tenge. Các đồng tiền này được đúc bằng các loại vật liệu khác nhau như thép mạ niken và đồng thau, và thay vì in hình ảnh tổng thống như trước đây, chúng có hình ảnh của các biểu tượng quốc gia như Tháp Độc Lập và các nhân vật lịch sử của Turkmenistan.

Tỷ giá và sự biến động của đồng Manat Turkmenistan

Trước tháng 4 năm 2009, tỷ giá chính thức của đồng Manat Turkmenistan là 1 USD = 1,04 manat. Tuy nhiên, từ tháng 4 năm 2009 đến tháng 1 năm 2015, tỷ giá này đã thay đổi, đạt mức 1 USD = 2,85 manat. Kể từ năm 2015, tỷ giá chính thức của đồng manat đã ổn định ở mức 1 USD = 3,5 manat. 

Trên thị trường chợ đen, tỷ giá chính thức của đồng manat lại biến động mạnh mẽ. Ví dụ, vào năm 2019, tỷ giá chợ đen có thể lên đến 40-41 manat cho mỗi USD, và đến năm 2021, tỷ giá này đã vượt qua 30 manat cho 1 USD.

Điều này cho thấy sự bất ổn trong nền kinh tế của Turkmenistan và sự chênh lệch lớn giữa tỷ giá chính thức và tỷ giá thực tế trên thị trường. Chính phủ Turkmenistan vẫn duy trì chính sách kiểm soát tỷ giá và không cho phép tự do trao đổi tiền tệ, điều này đã tạo ra một thị trường chợ đen mạnh mẽ.

Đồng manat Turkmenistan đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và cải cách kể từ khi được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1993. Dù đối mặt với nhiều thách thức, từ lạm phát cho đến tỷ giá biến động, đồng manat vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế của đất nước.